CRISPR-CAS9 TEXNOLOGIYASI ASOSIDA ARPADA (Hordeum vulgare) QURG'OQCHILIKKA CHIDAMLI GENOTIP OLISH

Authors

  • Abdushukurova M.B. Mirzo Ulug’bek nomidagi O’zbekiston Milliy Universitetining Jizzax filiali Author
  • Murodova S.S. Mirzo Ulug’bek nomidagi O’zbekiston Milliy Universitetining Jizzax filiali Author
  • Turayev.O.S O’simliklar Genetik Resurslari Ilmiy Tadqiqot Instituti Author

Keywords:

CRISPR-Cas9, arpa, qurg‘oqchilikka chidamlilik, genotip, genom tahrirlash, biotexnologiya, o‘simliklar genetikasini tahrirlash

Abstract

 CRISPR (Clustered regulary interspaced short palindromic repeats)-guruxlangan muntazam qisqa palindromli takrorlanishlar
texnologiyasining paydo bo’lishi, genomni taxrir qilish va gen transkripsiyasini o’zgartirish orqali organizmlar genomini maqsadli o’zgartirishga imkon berdi. Shuni ta’kidlash kerakki CRISPR-Cas9 asosida hosil qilingan genomdagi o’zgarishlar aynan nishon qilingan genni o’chirishga qaratilgan. Ushbu tezisda, CRISPR-Cas9 texnologiyasi yordamida arpada qurg'oqchilikka chidamli genotiplarni yaratish jarayoni o‘rganilgan. Bugungi kunda qurg‘oqchilik fermerlar uchun jiddiy taxdid bo‘lib, o‘simliklarning rivojlanishi va hosil olishiga salbiy ta’sir ko‘rsatmoqda. Arpa, dunyo bo‘yicha asosiy qishloq xo‘jaligi ekinlaridan biri bo‘lib, uning qurg‘oqchilikka chidamliligini yanada oshirish orqali hosilni ko‘paytirish mumkin. CRISPR-Cas9 texnologiyasi genomni aniq va samarali tahrirlash imkonini beradi, bu esa o‘simliklarda genetik o‘zgarishlarni kiritishga yordam beradi. Tezisda, CRISPR-Cas9 texnologiyasi yordamida arpa genomi tahrirlanib, qurg‘oqchilikka chidamli genotiplar yaratishning samaradorligi, asosiy yondashuvlar va natijalar tahlil qilinadi. Shuningdek, texnologiyaning afzalliklari ko‘rib chiqiladi. 

References

Abdul Sami, Zhau Xue, Saheera Tazein, Ayesha Arshad (January 2021). "CRISPR-Cas9-based genetic engeenering for crop improvement under drought stress” DOI:10.1080/21655979.2021.1969831

Gyanendra Kumar Rai, Danish Mushtaq Khanday, Radeep Kumar, Isha Magotra (2023). "Enhansing Crop Resiliense to Drought CRISPR-Cas9 Genome Editing."Plants 12(12), DOI:10.3390/plants12122306.

Seyedeh Mehri Javadi, Zahra-Sadat Shobbar, Asa Ebrahimi& Maryam Shaxbazi. (2021). "New insights on key genes involved in drought stress response of barley: gene networks reconstruction, hub end promotor analysis." Journal of Genetic Engeering Biotechnology.

YusupovA.N. Ayubov M S, Bexzod Mamajonov O., Pazlieva L.X., O’zR FA Genomika va bioinformatika markazi CRISPR/Cas9 texnologiyasi yordamida soya genomini tahrirlash. 2181-1601. 2021

Downloads

Published

2025-03-28 — Updated on 2025-04-08

Versions

How to Cite

Abdushukurova , M., Murodova , S., & Turayev, O. (2025). CRISPR-CAS9 TEXNOLOGIYASI ASOSIDA ARPADA (Hordeum vulgare) QURG’OQCHILIKKA CHIDAMLI GENOTIP OLISH. International Scientific and Practical Conference, 1(1), 13-15. https://bestjournalup.com/index.php/ispc/article/view/1281 (Original work published 2025)